همه چیز درباره کشت گیاه بامیه

بامیه گیاهی است از خانواده پنیرک که این گیاه در مناطق گرمسیری بیشتر کشت می شود و سرما باعث کاهش محصول بامیه خواهد شد.بامیه یک گیاه یک‌ساله با ساقه علفی است، که به‌تدریج نیمه‌چوبی می‌شوداین گیاه سرشار از اسید فولیک، ویتامین هایA وC است. همچنین منبع خوبی از ویتامین های گروهB ، منیزیوم ، پتاسیم و فیبر غذایی می باشد.

قسمت خوراکی و قابل استفاده که به‌صورت سبزی مصرف می‌شود، میوه نارس و سبز آن می‌باشد که به آن پادز
(pods) گویند. ممکن است میوه آن به‌صورت سبز و تازه، خشک‌شده، کنسرو شده و یخ‌زده به‌ مصرف برسد.

نام علمی بامیه:

Hibiscus esculentus و Abelmoschus esculentus

خانواده: پنیرک Malvaceae

تاریخچه گیاه بامیه:

این گیاه دارای پراکندگی وسیعی در تمام دنیا بوده ارقام مختلف و نام های متفاوتی مانند : اکرا، اوچرا ، اکورا، کویمگومبو،کوینگومبو، لیدیفینگر، گومبو، کوپیعرب،کاکانگ بندری، بیهوندی، بندی، بامیا، بامیه و … دارد.
منشأ اصلی بامیه را از ایتوپی و یک منطقه در شمال سودان می دانند و طی یافته های باستان شناسی ، سیزده قرن پیش در حاشیه رود نیل کاشته می شده و از آفریقا به خاورمیانه انتشار پیدا کرده است.

گیاه شناسی بامیه:

ساقه این گیاه راست و سبزرنگ با شاخه های جانبی متعدد و ارتفاع ۱ الی دو متر است. برگها پنچه مانند سبزرنگ و بصورت نامتقارن می باشندرنگ دمبرگ ها سبز تا قرمز کم رنگ است. گلبرگ های گل بزرگ و زرد رنگ با دانه های قرمز رنگ در انتهای گلبرگ گلها بلند و استوانه ای شکل با بریدگی های زاویه دار است رنگ میوه ها عموماً سبز رنگ و باکناره های مضرس می باشد .اندازه میوه ها از ۱۸ ـ ۱۲ cm باتعداد ۸ ـ ۵ بر چه می باشند.

آب وهوای مناسب بامیه:

بامیه گیاه فصل گرم است و مقاومت هوای خنک و یخبندان ندارد. در نقاطی که دوره رشد کوتاه بوده و شبهای آن نسبتاً سرد می باشد بخوبی رشد نمی کند و میوه خوبی نمی دهد .
بنابراین آنرا در اول فصل نمی کارند. همچنین در آخر فصل تابستان که روزها کوتاه بوده و شبها سرد باشد میزان محصول آن کاملاًَ پائین می آید. بامیه تحمل رطوبت را ندارد. دمای مناسب برای رشد بوته آن بین ۲۱ تا۳۰ درجه سانتی گراد می باشد. در طول مدت رشد دما نباید از ۱۸ درجه سانتی گراد کمتر و از ۳۵ درجه سانتی گراد بیشتر باشد.

خاک مناسب کشت بامیه:

برای بامیه خاکهای عمیق و حاصلخیز مناسب است تقریباً در هر خاکی رشد می کند و محصول می دهد. اگر خاک کمی اسیدی یا خنثی باشد برای گیاه مناسب است بهترین PH بین ۶ تا ۷ می باشد.
کود: هرچند، بامیه طالب ازت زیاد است ولی در اراضی قوی و حاصلخیز احتیاج به کود اضافی ندارد. در اراضی ضعیف و شنی در صورتیکه از کود دامی استفاده نشود باید کود شیمیایی به فرمول نسبی ۵-۱۰-۵ به مقدار ۵۰۰ کیلو تا ۱ تن در هکتار به محصول داد.

کاشت بامیه:

بامیه را بعد از گرم شدن هوا کشت می کنند. نشاء کاری در این گیاه معمول نیست اما می توان آن را هم بصورت نشا و هم بطور مستقیم در زمین اصلی کشت نمود. قبل از کاشت ، بذرها به مدت ۲۴ ساعت در آب قرار می گیرند تا عمل جوانه زنی تسهیل شود . بذر بامیه در ردیف هایی که ۱۲۰ تا ۱۵۰ سانتی متر از یکدیگر فاصله دارند ، کاشته می شوند . فاصله دو بوته روی ردیف های کشت بین ۳۰ تا ۹۰ سانتی متر متغیر است که آن به نوع رقم ( پاکوتاه و پابلند بودن ) بوته بستگی دارد . بذور در عمق ۱ تا ۱٫۵ سانتی متری خاک قرار می گیرد . بذور بامیه بخوبی و براحتی جوانه نمی زنند ، لذا تعداد بذر بیشتری در فاصله کمتری کاشته می شوند ، سپس بوته های اضافی تنک می شوند . طول دوره جوانه زنی ۲۰-۱۲ روز تعیین شده است. مصرف بذر در هکتار بین ۳-۵/۱ کیلوگرم می باشد.

مراقبت های بعد از کاشت:

انجیراستور : سله شکنی ، آبیاری و مبارزه با علف های هرز از کارهای اصلی و اساسی مزرعه بامیه است. اگر به گیاه اجازه رشد دهند به بیش از ۲ متر می رسد اما بهتر است جوانه انتهایی آن را پیش از رشد یکمتری قطع کنند تا شاخه های جانبی و درنتیجه میوه بیشتری تولید کند و گیاه حالت چنبره ای به خود بگیرد.

آبیاری گیاه بامیه:

این گیاه احتیاج به آبیاری زیاد و عمیق دارد. مخصوصاً آبیاری مرتب در اوایل جوانه زنی و نمو بوته و حداقل هفته‌اى یک‌بار آبیارى براى تولید حداکثر محصول ضرورى است .

بیماریهای بامیه:

از بیماریهای بامیه میتوان به بیماری لکه برگی یا cercospora و از آفات آن به انواع حشرات چوبخواراشاره کرد.

برداشت بامیه:

هنگام برداشت طول میوه بین ۵ تا ۷ سانتی متر متغیر است . از ظهور گل تا برداشت میوه بین ۴ تا ۶ روز طول می کشد. در بامیه برداشت میوه مرتب انجام می گیرد . توصیه می شود برداشت میوه هر روز یا دو روز یکبار انجام شود . زمان برداشت گیاه۵۵-۵۰ روز پس از کاشت گیاه فرا می رسد. دوره برداشت این گیاه معمولاً از خرداد تا مهرماه ادامه می یابد. چنانچه میوه خم شود و دراین صورت شکاف بردارد زمان برداشت آن فرا رسیده است. اگر میوه فقط خم شود و شکافته نگردد از موقع برداشت آن گذشته است. که در این صورت غلافها چوبی شده و از کیفیت آنها کاسته می گردد.

اطلاعات تکمیلی کاشت در منازل:

برای کاشت بامیه در هر ۱۰ متر مربع میزان حدود ۳۰ کیلوگرم کود دامی پوسیده توصیه می گردد. کود سرک مورد نیاز این گیاه در طی فصل رشد یک یا دو بار به صورت سولفات آمونیوم و هر ۱۰ متر مربع یک کیلوگرم است.
دمای مناسب برای نگهداری در انباری بین ۱۰ـ۵ درجه سانتیگراد با رطوبت نسبی ۹۵ ـ ۹۰% برای مدت ۵/۱ ـ ۱ هفته در بسته بندی می باشد میوه نارس این گیاه بسیار خوشمزه می باشد و در صورت رسیدگی خشک و نامرغوب می شود.
مصرف این گیاه بصورت خورشت و خوراک در برخی اوقات بصورت سبزی تازه و قسمت عمده ای هم بصورت کنسرو یخ زده و نگهداری در آب نمک برابر مصرف آینده در سوپ می باشد.

گیاه بامیه از تیره پنیرک است و بومی آفریقای مرکزی می باشد. بامیه دارای میوه های خوراکی با لعاب فراوان است. بامیه بهترین رشد را در آب و هوای گرم دارد، اما حتی اگر شما در یک منطقه شمالی زندگی می کنید می توانید کاشت بامیه را در داخل خانه شروع کنید و بعد زمانی که هوا گرم شد آن را به خارج از خانه منتقل کنید. اطلاعات بیشتر در مورد کاشت بامیه در متن زیر گفته شده است.

مراحل کاشت بامیه

1 – تصمیم بگیرید که دانه بامیه را ابتدا در خانه بکارید یا خارج از خانه. اگر شما در منطقه ای با آب و هوای گرم زندگی می کنید ساده ترین راه، کاشت دانه های بامیه در خارج از خانه در باغ یا باغچه می باشد. دانه های بامیه را باید در اوایل بهار، زمانی که سرما کاملا رفع شده است و درجه حرارت در طول شب از 13 درجه سانتی گراد کمتر نمی شود کاشت. اگر شما در منطقه سردی زندگی می کنید و سرما در اوایل بهار کاملا رفع نمی شود، می توانید بامیه را در اواخر بهار بکارید و بهتر است که دانه های بامیه را 2 یا 3 هفته قبل از پایان سرما در خانه نشا کنید و پس از رفع سرما آن ها را به خارج از خانه در زمین منتقل کنید.

اگر می خواهید دانه را ابتدا در خانه بکارید، باید آن ها را در یک اتاق گرم و آفتابی نگه دارید. همچنین می توانید با استفاده از نور لامپ آن ها را در طول دوره جوانه زنی، گرم نگه دارید. دانه های بامیه را باید به خوبی سیراب نگه داشت، زیرا کم آبی باعث عدم رشد گیاه می شود. انتقال و کاشت نهال های بامیه به خارج از خانه همانند کاشت دانه های بامیه در خارج از خانه است که در ادامه متن گفته می شود.

2 – آفتابی ترین نقطه باغ خود را انتخاب کنید. بامیه بهترین رشد را در آفتاب کامل دارد. اگر بامیه در یک مکان سایه دار کاشته شود میوه زیادی تولید نمی کند. بامیه باید در جایی کاشته شود که روزانه حداقل 6 ساعت آفتاب کامل دریافت کند. اگر هوا خیلی گرم شد نگران نباشید، بامیه با هوای گرم سازگار است و در اوج تابستان نیز به خوبی رشد می کند.

3 – PH خاک را تست کنید. PH مناسب برای رشد بامیه 6/5 تا 7 می باشد. برای افزایش PH خاک می توانید از سنگ آهک یا پودر استخوان استفاده کنید. اگر شما نمی خواهید از این طریق PH خاک را تغییر دهید می توانید از اقدامات دیگری استفاده کنید. شما می توانید از مقدار زیادی کمپوست استفاده کنید، این کار باعث افزایش PH در طول زمان می شود.

4 – خاک را با مواد مغذی غنی کنید. بامیه در خاک های غنی و سرشار از مواد مغذی به خوبی رشد می کند. شما می توانید خاک خود را با کمپوست غنی کنید و یا از کودهای آلی استفاده کنید. راه دیگر این است که زمین را به عمق 30 سانتی متر شخم بزنید و تا عمق 10 سانتی متری، خاک را با کمپوست یا کود آلی مخلوط کنید به طوری که در کل زمین به طور مساوی توزیع شود. بامیه در خاک های رسی شنی بهترین نتیجه را می دهد. زیرا این خاک ها در بهار خیلی زود گرم می شوند و کاشت به موقع را امکان پذیر می کند.

بامیه به دلیل دوره رشد طولانی که دارد مواد غذایی زیادی جذب می کند، بنابراین نباید از غنی ساختن خاک غفلت کرد. در صورتی که خاک غنی نباشد بامیه رشد خوبی نخواهد داشت و میوه های زیادی تولید نخواهد کرد.

5 – زمانی که هوا به میزان کافی گرم باشد می توانید بذرهای بامیه و یا نهال های آن را در زمین بکارید. بذرها را به عمق 1/3 سانتی متر در زمین قرار دهید و فاصله بین بذرها را 10 سانتی متر در نظر بگیرید. زمانی که اندازه نهال ها به 7 سانتی متر رسید، نهال ها را تنک کنید و گیاهان ضعیف تر را حذف کنید. در نهایت فاصله بین نهال ها باید 30 سانتی متر و فاصله بین ردیف ها 90 سانتی متر باشد.

اگر شما ابتدا دانه ها را در خانه نشا کرده اید و می خواهید نهال ها در خارج از خانه بکارید، باید نهال ها را در فاصله 30 سانتی متری از هم بکارید، فاصله بین ردیف ها نیز باید 90 سانتی متر باشد. گودالی حفر کنید که به اندازه کافی بزرگ باشد و ریشه به راحتی در آن جا بگیرد. بعد از کاشت بذرها یا نهال ها به آن ها آب دهید.

اگر می خواهید جوانه زنی به سرعت انجام شود می توانید بذر را به مدت یک شب قبل از کاشت در آب بخیسانید یا برای شکستن پوسته بذر، آن را فریز کنید.

زمانی که می خواهید نهال های نشا شده را بکارید، مواظب باشید که ریشه های کوچک آسیبی نبینند. در غیر این صورت نهال رشد نخواهد کرد.

مراقبت از گیاه بامیه

گیاه بامیه را باید به خوبی سیراب نگه داشت. به گیاه بامیه باید حداقل هفته ای یک اینچ آب داده شود. هر روز صبح باید به گیاه بامیه آب داده شود به گونه ای که خاک کاملا مرطوب شود، به جز زمان هایی که باران سنگین آمده باشد. بامیه به مقدار خیلی کم می تواند خشکی را تحمل کند و برای رشد و نمو به میزان زیادی آب نیاز دارد. بنابراین در طول تابستان باید به اندازه کافی به بامیه آب داده شود.

مواظب باشید آبیاری بیش از حد نباشد. اگر آب به مدت یک شب در زمین بایستد می تواند باعث فاسد شدن گیاه بامیه شود. بهتر است آبیاری صبح ها انجام شود.

زمانی که به بامیه آب می دهید مواظب باشید برگ ها خیس نشوند. هنگامی که خوشید شروع به تابیدن می کند آب مانند یک ذره بین عمل می کند و باعث سوزاندن برگ های بامیه می شود.

مواظب علف های هرز باشید و زمانی که بامیه جوان است همه ی علف های هرز را باید از بین ببرید.. سپس اطراف نهال را با لایه ای از مالچ پوشش دهید، این کار باعث ممانعت از رشد علف های هرز می شود.

سایت انجیراستور: در طول دوره رشد بامیه بهتر است سه بار به بامیه کمپوست دهید: یک بار پس از تنک کردن نهال ها، بار دوم زمانی که غلاف ها شروع به رشد و شکل گرفتن کردند و بار سوم در نیمه دوره رشد. می توان به سادگی با چنگک مقداری کمپوست را در اطراف گیاه با خاک مخلوط کرد. اضافه کردن کمپوست همین سه بار کافی است و اضافه کردن کمپوست بیش از حد باعث صدمه زدن به گیاه می شود.

کاشت و پرورش بامیه

مواظب بیماری ها و آفات باشید. ساقه و برگ بامیه را به طور منظم بازرسی کنید و در صورت مشاهده سوراخ، برگ های زرد و سایر نشانه های آلودگی آن را درمان کنید. اشکالات را می توان با دست جدا کرد و برای از بین بردن آفات می توان به برگ ها آب و صابون اسپری کرد.

برداشت محصول

حدود 8 هفته پس از کاشت بامیه، غلاف شروع به رشد می کند. زمانی که برای اولین بار غلاف بامیه ظاهر و بالغ شد، می توانید به صورت منظم شروع به برداشت بامیه کنید. با استفاده از قیچی باغبانی فقط میوه را جدا کنید. زمانی که اندازه غلاف ها 7 تا 8 سانتی متر شد آن ها را می توان برداشت کرد. زمان برداشت بامیه بهتر است دستکش بپوشید، زیرا برگ ها و غلاف بامیه ممکن است باعث تحریک پوست شوند. می توان بامیه را در دمای 7 تا 10 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 90 تا 95، به مدت 7 تا 10 روز نگهداری کرد. بامیه اضافی را می توان در فریزر نگه داشت تا در طول روزهای زمستان بتوان از آن ها استفاده کرد.

شرایط آب و هوایی

بامیه همانند خیار و گوجه فرنگی محصول فصل گرم است و مقاومت به هوای خنک و یخبندان ندارد . در نقاطی که دوره رشد کوتاه بوده و شب های آن نسبتاً سرد باشد ، بخوبی رشد نمی کند و میوه خوبی نمی دهد بنابراین آن را در اوایل فصل نمی کارند . همچنین در آخر فصل که روزها کوتاه بوده و شب ها سرد باشد میزان محصول آن کاملاً پایین می آید . بامیه تحمل رطوبت را ندارد . دمای مناسب برای رشد آن بین 21 تا 30 درجه سانتی گراد است . در طول مدت رشد دما نباید از 18 درجه سانتی گراد کمتر و از 35 درجه سانتی گراد بیشتر باشد (1و2).

خاک و کود

برای بامیه خاکهای عمیق و حاصلخیز مناسب بوده و خاک‌هاى شنى‌رسى هوموس‌دار بسیار مناسب براى کاشت بامیه مى‌باشند اما تقریباً در هر خاکی رشد می کند. اگر خاک کمی اسیدی یا خنثی باشد برای گیاه مناسب و بهترین PH بین 6 تا 7 است (1). این گیاه قبل از کاشت به عناصر غذایی بویژه فسفر نیاز دارد . از آنجایی که دارای طول رویش طولانی است دادن کود در زمان بستن و فرم گرفتن میوه ها توصیه می شود . از دادن کودهای نیتروژنه که باعث افزایش رشد رویشی و همچنین کاهش میوه دهی می شود باید اجتنااب کرد . چنانچه بوته گیاه بیش از اندازه رشد کرد می توان گیاه را به حد معینی سرزنی نمود . کودهای آلی برای کشت این گیاه توصیه می شود (2). در پاییز قبل از شخم عمیق، کود دامی به اندازه 20تن در هکتار برای نگهداری آب و مقدار kg200 کود سوپر فسفات تریبل 46 درصد و kg 150 کود سولفات پتاسیم 52 درصد یا کود شیمیایی به فرمول نسبی 5 (نیتروژن)- 10 (فسفر) -5 (پتاسیم) به مقدار 500 کیلو گرم تا یک تن در هکتار به محصول داده می شود.

کاشت

بامیه را بعد از گرم شدن هوا کشت می کنند (2). نشاء کاری در این گیاه معمول نیست اما می توان آن را هم بصورت نشا و هم بطور مستقیم در زمین اصلی کشت نمود (1). قبل از کاشت ، بذرها به مدت 24 ساعت در آب قرار می گیرند تا عمل جوانه زنی تسهیل شود . بذر بامیه در ردیف هایی که 120 تا 150 سانتی متر از یکدیگر فاصله دارند ، کاشته می شوند . فاصله دو بوته روی ردیف های کشت بین 30 تا 90 سانتی متر متغیر است که آن به نوع رقم ( پاکوتاه و پابلند بودن ) بوته بستگی دارد . بذور در عمق 1 تا 1.5 سانتی متری خاک قرار می گیرد (2). بذور بامیه بخوبی و براحتی جوانه نمی زنند ، لذا تعداد بذر بیشتری در فاصله کمتری کاشته می شوند ، سپس بوته های اضافی تنک می شوند (1و2). طول دوره جوانه زنی 20-12 روز تعیین شده است. مصرف بذر در هکتار بین 3-5/1 کیلوگرم می باشد.

مراقبت های بعد از کاشت:

سله شکنی ، آبیاری و مبارزه با علف های هرز از کارهای اصلی و اساسی مزرعه بامیه است (2). اگر به گیاه اجازه رشد دهند به بیش از 2 متر می رسد اما بهتر است جوانه انتهایی آن را پیش از رشد یکمتری قطع کنند تا شاخه های جانبی و درنتیجه میوه بیشتری تولید کند و گیاه حالت چنبره ای به خود بگیرد (1).

– آبیاری: این گیاه احتیاج به آبیاری زیاد و عمیق دارد. مخصوصاً آبیاری مرتب در اوایل جوانه زنی و نمو بوته و حداقل هفته‌اى یک‌بار آبیارى براى تولید حداکثر محصول ضرورى است (2).

برداشت:

انجیراستور :هنگام برداشت طول میوه بین 5 تا 7 سانتی متر متغیر است . از ظهور گل تا برداشت میوه بین 4 تا 6 روز طول می کشد. در بامیه برداشت میوه مرتب انجام می گیرد . توصیه می شود برداشت میوه هر روز یا دو روز یکبار انجام شود (1و2). زمان برداشت گياه55-50 روز پس از كاشت گياه فرا مي رسد. دورة برداشت اين گياه معمولاً از خرداد تا مهرماه ادامه مي يابد. چنانچه میوه خم شود و دراین صورت شکاف بردارد زمان برداشت آن فرا رسیده است. اگر میوه فقط خم شود و شکافته نگردد از موقع برداشت آن گذشته است. که در این صورت غلافها چوبی شده و از کیفیت آنها کاسته می گردد (1).

اطلاعات تکمیلی کاشت در منازل:

برای کاشت بامیه در هر 10 متر مربع میزان حدود 30 کیلوگرم کود دامی پوسیده توصیه می گردد. کود سرک مورد نیاز این گیاه در طی فصل رشد یک یا دو بار به صورت سولفات آمونیوم و هر 10 متر مربع یک کیلوگرم است (1).

ارزش غذایی:

بامیه حاوی ترکیباتی از قبیل آهن ، کلسیم ، تیامین ، رایبوفلاوین نیاسین ویتامین C یا اسکوربیک اسید ، لعاب می باشد . در گل های آن دو نوع فلاونول پیگمان به نام گوسی پتین و کوروستین وجود دارد . همچنین بامیه خام حاوی مقادیری پروتئین ، مواد قندی ، هیدرات های کربن ، فسفر ، کلسیم ، سدیم ، خاکستر و ویتامین A دارد (3).

خواص داروئی:

قسمت مورد استفاده دارویی بامیه گل و تخم و ریشه و میوه آن است . بامیه طبق نظر حکمای طب سنتی سرد و مرطوب و از نظر خواص بامیه برای گرم مزاجان خوب است . جوشانده میوه نارس بامیه دارای خواص ادرار آور ، نرم کننده ، التیام دهنده ، مقوی ، لطیف کننده پوست ، تخم آن معرق و محرک قلبی و ضد اسپاسم ، و لعاب حاصل از میوه و تخم آن هم نیز نرم کننده است . و میوه خام آن مقوی قوه جنسی است . بامیه در موارد ناراحتی های سرماخوردگی ای که موجب التهاب یک غشای مخاطی هنگام ترشح می شود ، سوزش مجرای ادرار در موقع ادرار کردن ، تسهیل زایمان های مشکل ، احساس درد در موقع ادرار کردن ، سوزاک به کار می رود . نسخه: ضماد آن در استعمال خارجی به عنوان التیام زخم ها به کار می رود . از برگ های آن به عنوان ضماد نرم کننده استفاده می شود . از جوشانده میوه آن در معالجه سوزاک و سوزاک و سوزش مجاری ادرار استفاده می شود . در خاورمیانه ، اغلب با یک فنجان چای گل بامیه ، که یک چای سنتی خوش طعم خنک و پاک کننده است ، از مسافران پذیرایی می کنند . این چای از گل های بوته ای از خانواده بامیه و پنیرک تهیه می شود (3و 4).

انجیراستور :بامیه در سراسر دنیا پرورش داده می‌شود. البته پرورش این گیاه در قسمتهای جنوبی آمریکا رایج‌تر است و در بخش‌های دیگر می‌توان گفت که به کل مرسوم نیست. خبر خوشحال‌کننده این است که پرورش بامیه راحت است و این گیاه به سرعت رشد می‌کند. رسیدن سریع بامیه این امکان را به شما می‌دهد که آن را حتی در مناطقی که فصل مساعد برای رشد کوتاهی دارند، پرورش دهید. بنابراین اگر تا به حال پرورش بامیه را در باغ‌تان امتحان نکرده‌اید، امسال این کار را انجام دهید؛ مطمئن باشید پشیمان نخواهید شد!

کاشت دانه بامیـه

سایت انجیراستور: دانه‌های بامـیه را در عمق 1.5 سانتی‌متری یا کمتر، در خاک بکارید. بین دانه‌ها 15 تا 20 سانتی‌متر فاصله و بین ردیف‌ها نیز 60 سانتی‌متر فاصله بگذارید. حدود یک هفته پس از جوانه‌زنی دانه‌ها، برخی جوانه‌ها را بیرون بکشید تا فاصله نهایی میان جوانه‌های‌تان 30 تا 45 سانتی‌متر باشد. دانه‌ها را درست پس از اینکه خطر سرما و یخبندان سپری و هوا گرم شد، در خاک بکارید. عجله نکنید و درست پس از آخرین یخبندان آن‌ها را در خاک نکارید؛ به یاد داشته باشید که بذرهای این گیاه، برای جوانه زدن خاک گرم و هوای گرم را ترجیح می‌دهند. بذرها در هوای گرم بسیار سریع رشد می‌کنند.

زمان رسیدن بامیه 50 تا 60 روز است.

چگونه بامیه پرورش دهید؟

گیاه بامـیه در آب و هوای گرم بسیار سریع رشد می‌کند. بامیه نسبت به سایر سبزیجات گرما را بیشتر دوست دارد. برای این گیاه نور کامل خورشید و خاک غنی و زهکش فراهم کنید. آن‌ها را به خوبی آبیاری کنید، اطمینان حاصل کنید که زهکشی خاک خوب است و امکان خروج آب اضافه از داخل خاک وجود دارد تا آب زیاد موجب فساد ریشه گیاه نشود.برای بامیه‌های‌تان هم تقویت‌کننده و هم مالچ را فراهم آورید.

برداشت محصول

سایت انجیراستور : بامیـه را زمانی برداشت کنید که غلاف‌ها 7.5 تا 10 سانتی‌متر طول دارند (یعنی زمانی که هنوز جوان و ترد هستند). غلاف‌های بامـیه در صورتی که به موقع برداشت نشوند به سرعت سفت می‌شوند. غلاف‌ها را به طور منظم انتخاب کرده و بچینید (برای نمونه یک روز در میان). این کار گیاه را تحریک می‌کند تا برای مدت زمان طولانی‌تری گل و غلاف میوه بدهد.

حشرات و آفات

شته‌ها و سایر حشرات، از مکیدن شیره گیاهان لذت می‌برند. شاید اولین باری که بامـیه را پرورش می‌دهید بیشتر حشرات را تغذیه کند تا شما را! به کار بردن راهکارهای مناسب برای کنترل حشرات به شما کمک خواهد کرد که بتوانید محصولات را قبل از تخریب توسط آفات و حشرات برداشت کنید.

نیازهای اکولوژیکی

آب وهوا:

بامـیه گیاه فصل گرم است و مقاومت هوای خنک و یخبندان ندارد. در نقاطی که دوره رشد کوتاه بوده و شبهای آن نسبتاً سرد می باشد بخوبی رشد نمی کند و میوه خوبی نمی دهد .
بنابراین آنرا در اول فصل نمی کارند. همچنین در آخر فصل تابستان که روزها کوتاه بوده و شبها سرد باشد میزان محصول آن کاملاًَ پائین می آید. بامیه تحمل رطوبت را ندارد. دمای مناسب برای رشد بوته آن بین 21 تا30 درجه سانتی گراد می باشد. در طول مدت رشد دما نباید از 18 درجه سانتی گراد کمتر و از 35 درجه سانتی گراد بیشتر باشد.

خاک:

برای بامـیه خاکهای عمیق و حاصلخیز مناسب است تقریباً در هر خاکی رشد می کند و محصول می دهد. اگر خاک کمی اسیدی یا خنثی باشد برای گیاه مناسب است بهترین PH بین 6 تا 7 می باشد.
کود: هرچند، بامـیه طالب ازت زیاد است ولی در اراضی قوی و حاصلخیز احتیاج به کود اضافی ندارد. در اراضی ضعیف و شنی در صورتیکه از کود دامی استفاده نشود باید کود شیمیایی به فرمول نسبی 5-10-5 به مقدار 500 کیلو تا 1 تن در هکتار به محصول داد.

کاشت

این گیاه به سرما حساس است لذا بعد از گرم شدن هوا آنرا کشت می کنند.
این گیاه را مستقیماً در زمین اصلی می کارند زیرا نسبت به نشا کاری مقاومت ندارد. چنانچه بوته آن با خاک خارج شود و بعد از کاشت مراقبتهای زراعی از قبیل تأمین سایه برای بوته های نشاء شده انجام گیرد ممکنست بوته نشاء کاری را نیز تحمل کند. بذر بامیه در ردیفهایی که 120 تا 150 سانتی متر ازیکدیگر فاصله دارند کاشته می شوند. فاصله دو بوته روی ردیفهای کشت بین 30 تا 90 سانتی متر متغیر است که آن به پاکوتاه و پا بلند بودن بوته بستگی دارد. بذور در عمق 1 تا 5/1 سانتی متری خاک قرار می گیرند.
بذور بامیـه بخوبی و به راحتی جوانه نمی زنند لذا تعداد بذر بیشتری در فاصله کمتری کاشته می شوند سپس بوته های اضافی تنک می شوند. چنانچه بذور و به مدت 24 ساعت در آب خیس شوند به جوانه زدن آنها کمک می کند. به منظور سریعتر و بهتر سبز شدن آنها ممکنست دیواره سخت بذر به وسیله اسید سولفوریک نرم شود.

داشت

سله شکنی و مبارزه با علفهای هرز از کارهای اصلی و اساسی مزرعه بامیه است هوای گرم و خشک و طولانی مناسب رشد این گیاه است ولی آن احتیاج به آبیاری زیاد وعمیق دارد.
قارچ فوزاریوم ممکنست به گیاه حمله کند بعضی از حشرات مانند شته می توانند بوته بامیه را مورد حمله قرار دهند.
شته ها می توانند ناقل ویروسها هم باشند.

برداشت

در بامـیه برداشت میوه مرتب انجام می گیرد. غلافهای محتوی بذر قسمت خوراکی آنرا تشکیل می دهند. توصیه می شود برداشت میوه هر روز انجام شود.
چنانچه میوه خم شود و دراین صورت شکاف بردارد زمان برداشت آن فرا رسیده است. اگر میوه فقط خم شود و شکافته نگردد از موقع برداشت آن گذشته است. که در این صورت غلافها چوبی شده از کیفیت آنها کاسته می گردد. هنگام برداشت طول میوه بین 5 تا 7 سانتی متر متغیر است. از ظهور گل تا برداشت میوه بین 4 تا 6 روز طول می کشد.

دامنه انتشار

در بعضی نقاط کشور پرورش می یابد.

شرایط آب و هوایی مناسب بامـیه:

بامـیه همانند خیار و گوجه فرنگی محصول فصل گرم است و تحمل هوای سرد و یخبندان را ندارد.

گیاه بامیه در مناطقی که دوره رشد آن کوتاه و شب های آن سرد باشد، بخوبی رشد نمی کند، بنابراین آن را در اواخر فصل سرد کشت

می کنند.

همچنین زمانی که روزها کوتاه و شب ها سرد باشد میزان محصول گیاه کمتر خواهد بود.

آبیاری:

این گیاه به آبیاری زیاد و عمیق نیاز دارد.

آبیاری منظم در اوایل جوانه زنی برای تولید بهتر میوه الزامی است.

براى تولید حداکثر محصول، آبیاری حداقل یک بار در هفته‌ ضرورى است. (البته در مناطق گرم و خشک، گیاه به آبیاری بیشتری نیاز دارد.)

رطوبت:

گیاه بامیه تحمل رطوبت را ندارد.

دمای مناسب برای بامیـه:

بامیـه در دمای 20 تا 30 درجه سانتی گراد بهترین رشد را دارد و در طول مدت رشد دما نباید از 18 درجه سانتی گراد کمتر و از 35 درجه سانتی گراد بیشتر شود.

خاک مناسب برای بامیـه:

گیاه بامـیه تقریباً در هر خاکی رشد می کند ولی در خاکهای عمیق شنی و هوموس دار بهترین رشد را خواهد داشت.

اگر خاک کمی اسیدی یا خنثی باشد برای گیاه مناسب است، بهترین PH بین 6 تا 7 است.

تهیه خاک:

2 قسمت خاک باغچه + 2 قسمت کمپوست + 1 قسمت شن

کوددهی بامـیه:

سایت انجیراستور: گیاه بامـیه برای رشد مناسب، نیازمند ازت زیاد است ولی در اراضی حاصلخیز احتیاج به کود اضافی ندارد.

خاک این گیاه قبل از کاشت به عناصر غذایی بویژه فسفر نیاز دارد، در اراضی ضعیف و شنی از کود دامی استفاده شود.

کودهای آلی برای کشت این گیاه توصیه می شود، در پاییز قبل از شخم عمیق، کود دامی به اندازه 20 تن در هکتار برای نگهداری آب توصیه می شود.

از آنجایی که گیاه بامیه دارای طول رویش زیادی است، دادن کود در زمان بستن و فرم گرفتن میوه ها توصیه می شود .

توجه:

از دادن کودهای نیتروژنه که باعث افزایش رشد رویشی و همچنین کاهش میوه دهی می شود اجتناب شود.

“گل بیست” استفاده از کودهای شیمیایی را برای گیاهان توصیه نمیکند.

کاشت بامـیه:

معمولا” بامـیه را بعد از گرم شدن هوا کشت می کنند.

طول دوره جوانه زنی 10 تا 20 روز تعیین شده است.

مصرف بذر در هکتار بین 3-5/1 کیلوگرم می باشد.

گیاه بامیه را می توان هم بصورت نشا و هم بطور مستقیم در زمین اصلی کشت نمود ولی زارعین در بیشتر مواقع از روش کاشت مستقیم استفاده می کنند.

1. قبل از کاشت ، بذرها به مدت 24 ساعت در آب قرار می گیرند تا عمل جوانه زنی تسهیل شود .

2. بذر بامیه در ردیف هایی که 120 تا 150 سانتی متر از یکدیگر فاصله دارند ، کاشته می شوند، فاصله دو بوته روی ردیف های کشت بین

30 تا 90 سانتی متر متغیر است که آن به نوع رقم ( پاکوتاه و پابلند بودن ) بوته بستگی دارد .

3. بذر بامیه را در عمق 1 تا 1.5 سانتیمتری خاک قرار دهید. (بذور بامیه بخوبی و براحتی جوانه نمی زنند ، لذا تعداد بذر بیشتری در فاصله کمتری کاشته می شوند.)

نگهداری و مراقبت از بامیـه:

– به سرعت نسبت به از بین بردن علف های هرز هنگامی که گیاهان جوان هستند، اقدام نمایید.

– سطح خاک را با یک لایه 10 تا 15 سانتیمتری از مالچ بپوشانید.(فواید استفاده از مالچ کلیک کنید)

– زمانی که گیاه بامـیه به اندازه 80 سانتیمتری رسید جوانه انتهایی آن را قطع نمایید این عمل باعث می شود تا گیاه شاخه های جانبی و درنتیجه میوه بیشتری تولید کند و از رشد بی رویه گیاه جلوگیری شود.

– چنانچه بوته گیاه بیش از اندازه رشد کرد می توان گیاه را به حد معینی سرزنی نمود.

آفات و بیماریهای بامـیه:

شته

earworms ذرت

Stinkbugs

فارچ فوزاریومی

برداشت بامـیه:

سایت انجیراستور: اولین برداشت میوه بامـیه حدود 2 ماه پس از کاشت، و بین 4 تا 6 روز پس از نمایان شدن گلهای بامـیه است.

معمولا” دورة برداشت اين گياه از خردادماه تا مهرماه ادامه دارد.

غلافهای محتوی بذر قسمت خوراکی آنرا تشکیل می دهند، میوه هایی که به اندازه 3 تا 7 سانتیمتر رسیده اند برای برداشت مناسب هستند. (غلاف میوه های بزرگتر از این اندازه چوبی شده و طعم و مزه دلپذیر خود را از دست خواهند داد.)

برداشت بامـیه تقریبا” هر روز و حداکثر یک روز در میان انجام می شود.

برای کمک به تولید بیشتر، پس از اولین برداشت برگ های پایین گیاه را حذف نمایید.

در هنگام برداشت بامیه از دستکش استفاده نمایید و لباس آستین بلند بپوشید زیرا پوست بسیاری از افراد به این گیاه حساسیت نشان

می دهد و ممکن است روی پوست التهاب ایجاد کند.

در صورت وقوع چنین موضوعی نگران نباشید، زیرا این التهاب با خوردن میوه های بامـیه برطرف خواهد شد.

ذخیره سازی بامیـه:

با قرار دادن غلاف جدا نشده(میوه) بصورت خام در کیسه های فریزر و نگه داشتن آنها در فریزر می توانید بامیه را ذخیره نمایید تا در طول

فصل زمستان از آن استفاده نمایید.