پیازچه ، گیاهیست دائمی . ولی در خانه و مزرعه به عنوان گیاه یک ساله یا دوساله کاشته می شود . محل اصلی و بومی این گیاه کاملا روشن نیست ولی عده‌ای معتقد هستند که از سیبری ، یا اروپای شرقی به نقاط دیگر جهان منتقل شده است .
برگهای این گیاه باریک و به ارتفاع ۲۵ تا ۳۵ سانتیمتر می رسد .
رنگ برگ پیازچه ، سبز تیره است و در سال دوم گل می دهد .
گل پیازچه ، از نوک ساقه میانی که تا ۱۰۰ سانتیمتر ارتفاع پیدا می کند و به شکل لوله‌ای می باشد به صورت چتری و به رنگ‌های سفید مایل به سبز ارغوانی و بنفش خارج می شود .
پیازچه، انواع مختلفی دارد که ۳ نوع معروف و مشخص آن عبارتند از:
۱ – پیازچه معمولی که رنگ آن مایل به قرمز می باشد .
۲ – پیازچه سفید پیش رس .
۳ – پیازچه دائمی برگ پهن .
بذر این گیاه را با توجه به آب و هوای محل ، از اوایل اسفند ماه تا اواخر خرداد ماه می کارند .
به این منظور بایستی ابتداء زمین را کاملا آماده ساخت و با کود کافی تقویت نمود .
پس از آن که بذر را در زمین پاشیدند روی آنها را با کمی خاک برگ پوسیده و یا خاک نرم می پوشانند .
این گیاه به دو صورت خطی و دستپاش کاشته می شود .
در طریقه دستپاش ، وجین کردن و بیرون آوردن علف‌های هرز مشکل خواهد بود . در این روش بایستی با خارج ساختن تعداد زیادی از پیازچه‌های سبز شده کشت را تُنُک ( خلوت ) نمود به همین دلیل مقادیر زیادی از محصول تلف می گردد .
در طریقه کاشت خطی ( ردیفکاری ) وجین کردن زمین آسان می گردد و خارج ساختن علف‌های هرز به سادگی صورت می پذیرد . همچنین برای خرد کردن سِلِه زمین ( سله شکنی ) و نرم کردن خاک مشکلی پیش نخواهد آمد. در طریقه خطی ، بایستی سعی شود که فاصله خطوط از یکدیگر ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر باشد و بذرها به فاصله ۵ سانتیمتر از یکدیگر روی خطوط قرار گیرد .
بوته‌های دوساله پیازچه که به گل می نشینند ، پس از آن که گل‌ها کامل شدند ، بذرها در داخل غلافی سبز رنگ در نوک ساقه میانی بوجود می آیند این ساقه‌ها را پس از رسیدن و قبل از آن که خشک شوند قطع نموده در محل سایه و خشک که هواگیر باشد خشک می کنند .
سپس آنها را تکان داده بذرها را جدا می سازند و از خاک و خاشاک جدا نموده در ظرف مناسبی مانند کیسه و یا قوطی نگهداری می کنند .
روش کاشت :
بذر این گیاه را با توجه به آب و هوای محل ، از اوایل اسفند ماه تا اواخر خرداد ماه می کارند .
به این منظور بایستی ابتداء زمین را کاملا آماده ساخت و با کود کافی تقویت نمود .
پس از آن که بذر را در زمین پاشیدند روی آنها را با کمی خاک برگ پوسیده و یا خاک نرم می پوشانند .
این گیاه به دو صورت خطی و دستپاش کاشته می شود .
در طریقه دستپاش ، وجین کردن و بیرون آوردن علف‌های هرز مشکل خواهد بود . در این روش بایستی با خارج ساختن تعداد زیادی از پیازچه‌های سبز شده کشت را تُنُک ( خلوت ) نمود به همین دلیل مقادیر زیادی از محصول تلف می گردد .
در طریقه کاشت خطی ( ردیفکاری ) وجین کردن زمین آسان می گردد و خارج ساختن علف‌های هرز به سادگی صورت می پذیرد . همچنین برای خرد کردن سِلِه زمین ( سله شکنی ) و نرم کردن خاک مشکلی پیش نخواهد آمد. در طریقه خطی ، بایستی سعی شود که فاصله خطوط از یکدیگر ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر باشد و بذرها به فاصله ۵ سانتیمتر از یکدیگر روی خطوط قرار گیرد .
بوته‌های دوساله پیازچه که به گل می نشینند ، پس از آن که گل‌ها کامل شدند ، بذرها در داخل غلافی سبز رنگ در نوک ساقه میانی بوجود می آیند این ساقه‌ها را پس از رسیدن و قبل از آن که خشک شوند قطع نموده در محل سایه و خشک که هواگیر باشد خشک می کنند .
سپس آنها را تکان داده بذرها را جدا می سازند و از خاک و خاشاک جدا نموده در ظرف مناسبی مانند کیسه و یا قوطی نگهداری می کنند .
انجیراستور: اگرچه پیاز عطر و طعم بسیار مطلوبی را به غذاهای شما می بخشد؛ اما رشد آن نیاز به زمان زیادی دارد و پوست کندن و خرد کردن آن هم کار راحتی نیست. شما می توانید به جای پیاز، از پیازچه استفاده کنید تا طعم دلپذیر پیاز را بدون دردسرهایی که استفاده از آن به همراه دارد، به غذاهای خود ببخشید.
پیازچه یک گیاه چند ساله از خانواده آلیوم ها بوده که نام علمی آن آلیوم فیستولوزوم است. دقت داشته باشید که پیاز سبز و پیاز بهاری شباهت بسیاری به پیازچه دارند؛ اما در واقع، هر کدام گیاه متفاوتی بوده و متمایز از یکدیگر هستند:
پیاز سبز: اگر پیازهای معمولی قبل از تشکیل پیاز انتهایی آن ها برداشت شوند، پیاز سبز نامیده می شوند.
پیاز بهاری: این پیازها همان پیازهای معمولی هستند که قبل از آن که به اندازه یک چهارم اندازه واقعی خود برسند، برداشت شده اند.
پیازچه: پیازچه ها گیاهانی متفاوت از پیاز بوده و هیچ گاه تبدیل به پیاز نمی شوند.
رشد پیازچه ها بسیار سریع است و میتوانید آن ها با روش جانشینی بکارید. اگر بخواهیم گیاهان چند ساله ای مانند پیازچه را در طول چندین سال رشد دهیم، باید مراقبت بیشتری از آن ها به عمل آوریم؛ از همین رو بیشتر کشاورزان برای راحتی کار خود، از این گیاهان به عنوان گیاه یک ساله استفاده کرده و برای برداشت در سال دیگر، بذر آن را دوباره می کارند.
جالب است بدانید که می توان پیازچه های داخل سبزی خوردن را هم رشد داد؛ برای این کار کافی است ساقه آن را به فاصله چند سانتی متر از ریشه کوتاه کرده و آن را در داخل باغچه بکارید. جالب تر آن است که حتی اگر آن ها را در داخل یک لیوان آب قرار دهید، باز هم رشد خواهند کرد.
اکنون که دانستید چنین گیاه پرخاصیت و خوش طعمی را به راحتی می توان رشد داد، به احتمال زیاد شما هم ترغیب شده اید تا از هر فرصتی برای کاشت آن استفاده کنید. پس با ما همراه باشید تا نکات بیشتری را در مورد این گیاه برای شما بیان کنیم.
قسمت های تشکیل دهنده پیازچه:
پیازچه ها از قسمت های زیر تشکیل شده اند:
برگ ها: پیازچه ها دارای برگ های تو خالی و شمشیر مانندی هستند که در پایه ی گیاه به هم دیگر می چسبند.
گل ها: گل های پیازچه در انتهای هر کدام از برگ ها رشد می کنند و در ابتدا در داخل یک غلاف کاغذی قرار دارند. پس از رشد گل، این غلاف به یک باره شکافته شده و یک گل توپی شکل، متشکل از گل های کوچک تر نمایان می شود.
قرارگیری در معرض نور آفتاب:
پیازچه از سبزجات برگی است که می تواند مقداری سایه را تحمل کند؛ اما با قرار گرفتن در معرض تابش آفتاب، رشد بهتر و سالم تری را خواهد داشت. این نکته را به یاد داشته باشید که پیازچه را باید به صورت مرتب آبیاری کرده و اجازه ندهید تا خاک آن گرم و خشک بشود.
نکاتی برای رشد بهتر پیازچه:
شما می توانید حدود ۵ تا ۶ هفته قبل از پایان فصل زمستان، بذر پیازچه ها را در داخل گلدان بکارید. در صورتی که بخواهید بذرها را به طور مستقیم در باغچه بکارید باید تا آب شدن آخرین برف های زمستان صبر کنید. در هر صورت، برای کاشت پیازچه، باید بذرها را در عمق 30 سانتی متر از سطح خاک بکارید (در هر حفره ای که ایجاد می کنید باد 4 تا 8 عدد بذر قرار دهید).
همانند دیگر پیازها، جوانه زنی پیازچه ها، به کندی صورت می گیرد. مهم ترین چیزی که برای رشد پیازچه نیاز است، رطوبت دایمی خاک است. از همین رو کاشت آن ها در داخل گلدان و در جایی که امکان نظارت دایمی شما وجود داشته باشد، نتیجه بهتری خواهد داشت.
در مناطقی که حداقل دمای آن ها در طول سال، منفی 18 درجه سلسیوس و بالاتر است، برای برداشت در فصول زمستان و بهار، می توان بذر پیازچه را در اواخر شهریور و اوایل مهر ماه در خاک کاشت.
پس از جوانه زدن پیازچه ها، آن ها را از گلدان بیرون آورده و در محلی که آفتابگیر است بکارید. همانند پیاز، پیازچه ها هم دارای ریشه های عمیقی هستند و همیشه باید آن ها را آبیاری کنید. با این حال، نباید اجازه دهید که خاک آن ها خیس باشد، بلکه باید مرطوب بوده و به خوبی زهکشی شده باشد.
جوانه ها را باید به فاصله 30 سانتی متر از یکدیگر بکارید. گیاهان نازک را می توانید مصرف کنید. برای برداشت های مداوم، جوانه ها را هر 3 تا 4 هفته به روش جایگزینی بکارید.
مراقبت از پیازچه ها:
انجیراستور: در کنار آبیاری مداوم پیازچه ها، باید آن ها را به صورت ماهیانه کوددهی کنید. کودهایی مانند کود امولسیون ماهی که سرشار از نیتروژن هستند، کمک بسیاری به سرسبزی و رشد آن ها خواهد کرد. نکته دیگری که در نگهداری از گیاه پیازچه اهمیت زیادی دارد، پاک کردن محل کاشت آن ها از علف های هرز است.
در صورتی که بخواهید پیازچه را به صورت چند ساله برداشت کنید، در اواخر فصل پاییز، روی پیازچه ها را با لایه ضخیمی از مالچ بپوشانید و در فصل بهار و زمانی که خاک گرم شد، آن را بردارید. به این ترتیب قادر خواهید بود تا پیش از موعد معمول، پیازچه ها را برداشت کنید.
برداشت پیازچه:
پیازچه های جوان بسیار نرم و لطیف هستند. هنگامی که ارتفاع گیاه پیازچه به 12 تا 15 سانتی متر رسیده و قطر آن ها به اندازه یک مداد می شود، می توانید آن ها را برداشت کنید. برای برداشت، باید کل گیاه را بیرون بکشید.
در صورتی که گونه چند ساله پیازچه را کاشته باشید، بهتر است در سال اول آن ها را برداشت نکنید، مگر این که بخواهید آن ها را کم پشت تر کنید. پس از گذشت یک سال، تمام پیازچه را از خاک بیرون کشیده و ریشه ها را به چند قسمت تقسیم کنید (برای انجام این کار به یک چاقو نیاز خواهید داشت) و یک یا چند بخش از ریشه ها را بکارید. البته می توانید تمام گیاهان را برداشت کرده و به جای آن ها بذر بکارید.
