خاکشی (Flixweed) که در میان عامه مردم به اشتباه به «خاکشیر» معروف شده است، گیاهی است علفی یکساله یا دو ساله با ارتفاع ساقه 80 سانتیمتر (و گاهی یک متر) که به تیره صلیبیان تعلق دارد.
ساقه از سطح زمین یا از قسمتهای بالاتر منشعب شده و در نهایت به گلهای زرد روشن میرسد که از خانواده شببو میباشد.
بخش خوراکی گیاه همان دانههای خاکشی است که در میوههای خورجین مانند و باریک گیاه قرار دارد.
انجیراستور: بر اساس منابع طب سنتی ایران، دانههای ریز و کمی کشیده خاکشی، دارای دو نوع میباشند؛ یک نوع آن کوچکتر بوده و رنگ آن مایل به قرمز است و طعم آن کمی تلخ است و دیگری بزرگتر است و رنگ آن قرمز مایل به قهوهای میباشد.
دانههای خاکشی از لایهای از موسیلاژ (لعاب) پوشیده شدهاند که با قرار گرفتن در آب و جذب رطوبت، این لایه حجیم شده و آب را در خود نگه میدارد. به همین دلیل از قدیم، با دانههای خاکشی شربتی برای رفع عطش و گرمازدگی استفاده میکردند.
تکثیر خاکشی از طریق کاشت دانه گیاه در پاییز یا بهار صورت میگیرد. برای این منظور دانههای رسیده را در زمین سبک و نسبتاً مرطوب میپاشند. در هنگام پخش دانهها، باید به فاصله هر بوته با بوتههای پیرامون آن توجه نمود. پس از رشد بوتهها، فاصله آنها با خارج کردن پایههای اضافی مرتب میشود. برگ یا ساقه کامل گلدار این گیاه را از خرداد تا شهریور ماه میچینند و دانههای آن را در مرداد و شهریور محصولبرداری میکنند. پس از برداشت محصول، دانههای استخراج شده خاکشی را برای خشک کردن به طور طبیعی در سایه یا در محلی از انبار که هوا به خوبی جریان داشته باشد، قرار میدهند. خشک کردن دانههای خاکشی به صورت مصنوعی در حرارت 40 تا 50 درجه نیز انجام میگیرد.
انجیراستور: به طور کلی گیاه خاکشیر برای رشد نیاز کمی به آب دارد.
این گیاه در زبانها و گویشهای مختلف، به نامهای گوناگونی خوانده میشود. این گیاه در گویش اصفهانی «خاکشی»، به شیرازی «شفترک»، در زبان ترکی «شیوران»، به لهجه تبریزی «سوردن»، به فارسی «خاکچی» یا «تخم شهوه» و در مازندرانی «شلم بی» خوانده میشود. این گیاه در زبان عربی به «خبه» و «بذر الخمخم» معروف است.
پرورش خاکشی در ایران گیاه خاکشیر
این گیاه به صورت خودرو در کنار جادهها و اماکن غیرزراعی و نسبتاً مرطوب دیده میشود اما رویشگاه آن در ایران غالباً نواحی شمالی کشور، رشتهکوههای البرز، استان خراسان جنوبی (شهرستان بشرویه)، استان بوشهر، منطقه بلوچستان در استان سیستان و بلوچستان، منطقه آذربایجان، استان لرستان و استان کرمانشاه میباشد.
این محصول در ایران یا به صورت مستقل یا به صورت مخلوط (همراه با یک محصول دیگر) در زمین کشت میشود.
خواص خاکشی گیاه خاکشیر
دانههای کوچک و قهوهای (قرمز) رنگ خاکشی از نظر طب قدیم ایران گرم و تر است و آنقدر آثار مفید درمانی دارد که انسان را به شگفتی وامیدارد. دانههای خاکشی کاملاً بیضرر بوده و بر اساس زمان و حالت، تأثیر متفاوتی بر بدن دارد. مصرف خاکشی صبح ناشتا در آب جوش یا آب سرد، بدون شکر یا با شکر، قبل از غذا یا بعد آن، با فاصلهای از غذا یا بدون فاصله و یا حتی شب و روز و همچنین چگونگی استفاده از آن، دارای اثرات متفاوتی است.
* خاکشی از زمانهای گذشته به دلیل خاصیت ضدعفونیکنندگی آن کاربرد داشته و به صورت شربت مصرف میشده است.
* شربت خاکشی از گذشته تا امروز به عنوان یک نوشیدنی خنککننده مطرح بوده و در فصل گرما، با کاهش دمای بدن به پیشگیری از گرمازدگی کمک میکند.
* خاکشی اگر با آب گرم مصرف شود، خاصیت ملین داشته و مصرف آن با آب، شکر و یخ، از اسهال پیشگیری میکند. نکته جالب در این است که خاکشی، میتواند در دو شرایط عکس یکدیگر (یبوست و اسهال) مفید باشد. خاکشی یخ مال در آب سرد به دلیل اینکه کیفیت قابض پیدا میکند، یک داروی ضداسهال است و از بیماریهای عفونی تابستان پیشگیری میکند اما خاکشی در آب جوش به دلیل اینکه لینت را افزایش میدهد، یک داروی ضدیبوست میباشد.
* خاکشی برای دستگاه تنفسی و دستگاه گوارش خاصیت ضدالتهابی دارد و التیامدهنده زخم و جراحات میباشد.
* بر اساس مطالعات صورت گرفته، خاکشی به دلیل برخورداری از خاصیت ضدالتهابی، موجب کاهش رشد سلولهای سرطانی میشود.
* خاکشی یکی از بهترین داروهای خوراکی برای رفع بواسیر و واریس است. اگر خاکشی در ابتدای بروز این بیماریها مصرف شود، کاملاً بیمار درمان میشود اما اگر در مرحله پیشرفته بیماری استفاده شود، از پیشرفت بیماری جلوگیری خواهد نمود. البته گفته میشود که در مرحله پیشرفته نیز بسیاری از بیماران مبتلا، به طور کامل درمان میشوند.
* خاکشی ضعف قوای جنسی را در صورتی که ناشی از وجود سودای زیاد در بدن باشد، درمان میکند. همچنین بسیاری از ترشحات رحم (که ناشی از سودا هستند) نیز با خاکشی درمان میشوند.
* خاکشی برای نرمی و لطافت پوست مفید است و بدون این که چاقکننده باشد، پردهای از چربی در سطح بدن ایجاد میکند.
* استفاده از خاکشی به صورت ضماد بر روی پوست، انواع ورمهای سفت پوستی و زیر پوستی را نرم میکند.
* کودکانی که در طول سال چندین مرتبه دچار التهاب و ورم لوزه میشوند، با مصرف بلندمدت خاکشی، به ندرت به این عارضه دچار خواهند شد.
* خاکشی ترشحات بینی به هنگام سرماخوردگی را بسیار کم میکند و سردردهای ناشی از آن را تخفیف میدهد.
* خاکشی ادرارآور است.
* خاکشی تببُر است.
* خاکشی دارای مقادیر فراوانی فیبر میباشد از این رو سبب روان شدن رودهها میشود.
* خاکشی التهاب کلیه را برطرف میکند و برای دفع سنگ کلیه مناسب است. برای این منظور میتوان خاکشی، خارشتر و ترنجبین را با یکدیگر مخلوط کرده و صبحها به صورت ناشتا نوشید.
* خاکشی برای درمان دو بیماری سرخک و مخملک مفید است.
* خاکشی صدا را باز میکند.
* خاکشی برای از بین بردن اگزما، کهیر و التهابات پوستی مناسب است. همچنین برای برطرف نمودن جوشهای صورت که در نتیجه مصرف زیاد از حدّ چربی و شیرینی ایجاد شدهاند میتوان جوشانده یک قاشق ترنجبین را با دو قاشق غذاخوری خاکشی مخلوط کرده و هر روز صبح ناشتا به مدت دو هفته آن را میل نمود، تا جوشها از بین بروند.
* خاکشی برای افرادی که در طول روز دچار دل ضعفه میشوند، مناسب است.
برای پیشگیری از بروز این دلضعفه کافی است، خاکشی و آب عسل را با هم ترکیب کرده و میل کنند.
برای تهیه آب عسل باید یک لیتر آب و یک کیلو عسل را با هم بجوشانید. بعد از مدتی کفی روی مایع در حال جوش تشکیل میشود که باید از دیگر مواد موجود در ظرف جدا شود. بعد از برداشتن کف، مواد باقیمانده همان ترکیبی است که برای بهبود دلضعفه و پیشگیری از بروز آن مصرف میشود. اگرچه عسل با حرارت، برخی از ویتامینها و مواد مغذی خود را از دست میدهد اما مواد باقی مانده در آن برای درمان دلضعفه بسیار مناسب است.
* خاکشی سبب بهبود شوره سر میشود. بر اساس طب سنتی، شوره سر از عوارض سوء مزاج (بد کار کردن اعضای داخلی بدن) میباشد. همچنین گفته میشود اگر ریزش مو ناشی از سوء مزاج باشد، مصرف خاکشی در پیشگیری و بهبود آن بسیار مؤثر است.
* از دیگر خواص معجزهآسای دانههای خاکشی، کنترل و تسکین فشارخون است.
برای این منظور کافی است یک لیوان خاکشی را بهخوبی بکوبید و آن را به صورت پودری نرم درآورید، سپس در ظرفی ریخته و به مرور به آن آب اضافه کنید تا خمیری یک دست به دست آید. میتوانید در هفته یکبار این مرهم را روی پاهایتان بمالید و شب تا صبح با آن بخوابید. این مرهم در کنار مصرف داروهای کنترلکننده فشارخون، کمک میکند تا بهتر بتوانید فشارخون خود را کنترل کنید.
* ترکیب شربت ترنجبین و خاکشی برای برطرف کردن بوی بد دهان مناسب است.
برای این منظور مقداری ترنجبین را به مدت 6-5 ساعت درون آب خیس کنید و پس از صاف کردن آن را با 2-1 قاشق خاکشی مخلوط کنید و هر روز عصر یک لیوان از آن بنوشید.
نوشیدن این شربت اخلاط ناسالم و بلغم اضافه را دفع نموده و با اصلاح مزاج سبب رفع بوی بد دهان و ایجاد احساس بهتر میشود.
* نوشیدن خاکشی و ترنجبین برای از بین بردن لکهای پوست به ویژه پوست صورت، یکی از بهترین روشهاست.
سایت انجیراستور: برای این منظور ترنجبین را 5 ساعت در آب خیس کنید و پس از این مدت آن را صاف کرده و به آن 2 قاشق خاکشی پاک کرده اضافه کنید و میل کنید. افرادی که از این ترکیب به صورت روزانه و مستمر به مدت 3 هفته استفاده نمایند، بعد از مدتی با پوستی روشن و بدون لک روبهرو خواهند بود.
* همچنین نوشیدن 2 تا 3 لیوان از شربت فوق به صورت روزانه، سبب از بین رفتن شوره و خارش سر در افراد مبتلا میشود.
* از دیگر خواص معجزهآسای خاکشی درمان یبوستهای ناشی از غلبه سودا در بدن و یبوستهای ناشی از اضطراب و تنشهای عصبی است.
یکی از مهمترین علائم این نوع یبوست تکهتکه خارج شدن مدفوع از بدن است. حتی گاهی مقداری از مدفوع در روده باقی میماند و بدن قادر نیست رودهها را بهدرستی تخلیه کند و این مسئله به مرور زمان موجب بروز مشکلاتی برای سلامت فرد میشود، چرا که باقی ماندن مدفوع در رودهها موجب جذب مواد سمی و ناسالم از طریق جداره روده میشود.
برای درمان این نوع یبوست و همینطور درمان یبوست و کمآبی ناشی از کهولت سن، مصرف یک قاشق غذاخوری خاکشی کوبیده شده به همراه قندآب، میتواند تاثیر زیادی در بهبود سوءمزاج و درمان یبوست داشته باشد.
* نوشاندن روزانه 3 تا 4 لیوان شربت خاکشی کمشیرین به کودک مبتلا به آبله مرغان و سرخجه، یکی از بهترین روشها برای کاهش حرارت درونی و خارش برونریزیهای پوستی است.
در صورت امکان میتوانید بدن کودکتان را با کمک دانههای سرخرنگ خاکشی نیز بخور دهید. برای این کار از یک منقل کوچک یا اسپند دودکن استفاده کرده و خاکشی را روی حرارت قرار دهید و با دودی که از آن بهدست میآید بدن کودک را بخور دهید. این کار به کاهش سوزش، خارش و التهاب بیماری کمک میکند.
* ابتلا به اسهال در فصل تابستان یکی از شایعترین اختلالاتی است که کودکان به آن دچار میشوند. برای رفع این مشکل خاکشی را بو داده و آن را با آب و عسل مخلوط کنید و به بیمار بدهید. این ترکیب را متناسب با سن بیمار، هر دو ساعت یک بار به او بخورانید. این مخلوط از یک قاشق غذاخوری تا یک سوم استکان برای خردسالان تجویز شده است.
* گیاه خاکشیر برای افرادی که تصمیم دارند وزن خود را افزایش دهند مناسب است.
برای این منظور باید هر روز صبح به صورت ناشتا شربت گیاه خاکشیر به همراه شیر میل شود. درصورتی که شیر تازه و طبیعی باشد میزان تاثیرگذاری این نسخه بیشتر میشود، بنابراین افرادی که به شیر طبیعی دسترسی دارند بهتر است از شیر طبیعی و روستایی استفاده کنند و البته توجه داشته باشند که از سلامت شیر و پاکیزه بودن آن مطمئن شوند.
* شاید کمتر کسی درباره خاصیت شفابخش خاکشی در درمان و تسکین التهاب مجاری ادراری و کلیه شنیده باشد. اما در بسیاری از متون طب سنتی به این موضوع اشاره شده است که استفاده از خاکشی هنگام بروز التهابهای مجاری ادراری و کلیه بسیار موثر است، به ویژه زمانی که فردی مبتلا به بیماری سنگ کلیه است و وجود سنگ در کلیه وی موجب بروز التهاباتی در موضع کلیه یا مجاری ادرار وی شده است. در این حالت نوشیدن روزانه 4 تا 5 لیوان خاکشی که با شیرینی طبیعی مثل سکنجبین شیرین شده باشد، بسیار مفید دانسته شده است.
* گیاه خاکشیر یکی از بهترین داروهای ضدآلرژی میباشد از این رو در برخی از انواع حساسیتهای غذایی، خوردن خاکشی نیم ساعت قبل از صرف غذا، مشکل را برطرف میکند.
* جوشانده خاکشی برای رفع اسهالهای ساده مفید است.
* گیاه خاکشیر برای دفع کرم مفید است.
* گلها و برگهای گیاه خاکشی برای رفع بیماری ناشی از کمبود ویتامین C استفاده میشود.
نکات مهم گیاه خاکشیر
– برخی افراد هنگامی که خاکشی میخورند، سردرد میگیرند. این افراد باید خاکشی را با کتیرا بخورند.
– افرادی که طبع سرد دارند یا مبتلا به بیماریهای روماتیسم و آرتروز میباشند، بهتر است شربت خاکشی را به مقدار محدود یا با عسل و عرق نعناع مصرف کنند.
– افرادی که مبتلا به ورم و زخم معده میباشند، بهتر است در مصرف خاکشی جانب احتیاط را رعایت نمایند و در مصرف آن زیادهروی ننمایند.
– در منابع به صورت مستقیم در مورد ممنوعیت خاکشی در بارداری صحبتی نشده است اما تجربیات بالینی نشان داده که مصرف زیاد آن با توجه به مواد متشکله دانه خاکشی و متابولیسم آن در بدن، میتواند زمینهساز سقط باشد بنابراین مصرف آن در طی بارداری باید با احتیاط و با نظر متخصصین طی سنتی صورت گیرد.
آیا گیاه خاکشیر را می توان در هر منطقه ای کاشت؟
آبیاری گیاه خاکشیر باید در چند مرحله و به چه صورت باشد؟
مراحل کاشت، داشت، برداشت گیاه خاکشیر به چه نحوی است؟
تکثیر خاکشیر از طریق کاشتن دانه گیاه در پائیز یا در بهار صورت می گیرد. برای اینکار دانه های رسیده را در زمین سبک و نسبتاً مرطوب می پاشند. سپس فاصله آنها را به مقدار کافی در نظر می گیرند و یا آن که این کار را در امتداد طولی با فواصل معینی انجام می دهند و سپس فاصله هر گیاه را از دیگری با خارج کردن پایه های اضافی مرتب می نمایند رعایت مراقبتهای لازم از قبیل کندن علفهای هرز کود دادن زمین و غیره طبق معمول باید انجام گیرد.
زمان برداشت گیاه خاکشیر
برگ و یا ساقه کامل گلدار این گیاه را از خرداد تا شهریور ماه می چینند و دانه های آنرا در مرداد و شهریور ماه محصول برداری می نمایند.
پس از برداشت محصول ،خشک کردن خاکشی باید بطور طبیعی در سایه و در محلی از انبار که هوا به خوبی جریان داشته باشد صورت می گیرد و یا به طور مصنوعی در حرارت 40 تا 50 درجه انجام می گیرد.
اغلب نواحی کشور مخصوصاً مناطق شمال و رشته جبال البرز
شناسنامه گیاه خاکشیر
شب بو Cruciferae :تیره
Sisymbrium Sophia L. :نام لاتین
Flix weld :نام انگلیسی
خاکشیر – خاکشی :نام فارسی
شرح گیاه خاکشیر
گیاهی علفی به بلندی حدود 80 سانتی متر قسمت پائین دارای پوششی از کرک و بالای گیاه بدون کرک و در بعضی موارد تمام گیاه بدون کرک است برگها دارای بریدگیهای عمیق 3-2 بار تقسیم شده است. گلهای آن زرد رنگ است. میوه خورجین درازی می باشد به طول 35-15 میلی متر و عرض یک میلی متر و به حالت راست و در داخل غلاف خورجین دانه ها قرار دارند. تخم آن ریز کمی دراز و در دو رنگ است یکی مایل به قرمز و طعم آن کمی تلخ و دیگری به رنگ قرمز تیره است.
تذکر : به دانه های دو گیاه دیگر نیز خاکشیر گفته میشود یکی به نام علمی Sisymbrium irio که در اطراف تهران در بوشهر و بوچستان می روید و دیگری Erysimum repandum که آن هم گیاهی است یکساله و در اطراف تهران ،شمال رودبار ، مزارع لاهیجان ؛ مزارع غلات منطقه ایسپیلی ییلاق و در آذربایجان در امیرآباد و ابراهیم آباد و در غرب در خرم آباد کرمانشاه و در چمنزارهای اطراف بوشهر می روید که از تخم آنها به عنوان تخم خاکشیر با خواص مشابه با آن استفاده می شود.
مناسب رویش گیاه خاکشیر
این گیاه در کنار جاده و اماکن غیر زراعتی و نسبتاً مرطوب می روید.
قسمت مورد استفاده گیاه خاکشیر
انجیراستور: قسمت مورد استفاده این گیاه دانه آن است ولی گاهی از برگ و ساقه گلدار آن نیز استفاده می شود.
روش کاشت داشت گیاه خاکشیر
تکثیر خاکشی از طریق کاشتن دانه گیاه در پائیز یا در بهار صورت می گیرد. برای اینکار دانه های رسیده را در زمین سبک و نسبتاً مرطوب می پاشند. سپس فاصله آنها را به مقدار کافی در نظر می گیرند و یا آن که این کار را در امتداد طولی با فواصل معینی انجام می دهند و سپس فاصله هر گیاه را از دیگری با خارج کردن پایه های اضافی مرتب می نمایند رعایت مراقبتهای لازم از قبیل کندن علفهای هرز کود دادن زمین و غیره طبق معمول باید انجام گیرد.
زمان برداشت گیاه خاکشیر
برگ و یا ساقه کامل گلدار این گیاه را از خرداد تا شهریور ماه می چینند و دانه های آنرا در مرداد و شهریور ماه محصول برداری می نمایند.
پس از برداشت محصول ،خشک کردن خاکشی باید بطور طبیعی در سایه و در محلی از انبار که هوا به خوبی جریان داشته باشد صورت می گیرد و یا به طور مصنوعی در حرارت 40 تا 50 درجه انجام می گیرد.
دامنه انتشار گیاه خاکشیر
اغلب نواحی کشور مخصوصاً مناطق شمال و رشته جبال البرز
سبز کردن خاکشیر
برای سبز کردن خاکشیر باید نکاتی را در ارتباط با آن بدانید. دانه خاکشیر از بذرهای لعابی است. یعنی وقتی خیس میخورد مانند چسب به هر سطحی که میخواهید میچسبد و دیگر کنده نمیشود برای همین اگر دلتان یک کار عجیب و غریب برای سبزه عید میخواهد میتوانید روی این دانه حساب کنید. خوبی خاکشیر این است که ۵ تا ۶ روز بیشتر برای سبز شدن وقت نمیخواهد پس میتوانید ماجرای سبزه عیدتان را به هفته آخر اسفند بکشانید. فقط نکته اینجاست که بذر خاکشیر باید تازه باشد تا سبزهتان یکدست شود.
نحوه کاشت و سبز کردن دانههای خاکشیر برای سبزه
تهیه سبزه عید با خاکشیر به راحتی انجام میگیرد و میتوانید آن را به شکلهای مختلف تهیه نمایید و با این سبزههای زیبا و متنوع زینتبخش سفره هفت سین خود باشید. انواع مختلفی از سبزهها را می توان با خاکشیر تهیه کرد و این مورد بیشتر بستگی به سلیقه شخصی شما در انتخاب مدل سبزه دارد.
سبزه کردن گیاه خاکشیر روی کوزه سفالی :
قدیمها بیشتر از این روش برای سبزه عید استفاده میکردند. در این روش ابتدا بذر خاکشیر را به مدت یک شب خیس نمایید. کوزه سفالی مناسبی تهیه نمایید و روی آن را با پارچه نازک یا جوراب زنانه نازک بپوشانید. جوراب را خیس نموده و بذرهای خاکشیر را که خوب لعاب داده شدهاند با دست خیس روی کوزه سفالی بکشید. توجه کنید که تمام سطح کوزه به صورت یکدست با خاکشیر پوشانده شود. سپس کوزه را پر از آب نمایید. البته توجه داشته باشید که تا زمان سبز کردن خاکشیر باید مرتب آن را با اسپری آب دهید.
استفاده از کلاه برای سبز کردن گیاه خاکشیر :
استفاده از اشکال فانتزی برای این نوع سبزه بسیار جالب میشود. برای سبز کردن خاکشیر روی کلاه ابتدا خاکشیر را در آب خیسانده تا لعاب دهد. در این فاصله چند ساعته بهتر است سطح کار را آماده نمایید. در اینجا از کلاه استفاده شده است اما شما به دلخواه میتوانید از سایر وسایل به عنوان ماکت برای سبزه عید با خاکشیر استفاده کنید و سبزه متفاوت و زیبایی داشته باشید. ابتدا روی سطح مورد نظر را با لایه نازکی از پنبه بپوشانید، سپس پارچه نازکی را روی پنبهها قرار دهید و بعد از خیس نمودن آن بذرهای آماده شده را به صورت یکدست روی پارچه بکشید و برای نتیجهگیری بهتر، نایلونی را که چند حفره روی آن ایجاد نمودهاید، روی کار بکشید. فقط توجه داشته باشید که نایلون با خاکشیرها برخورد نکند. این سبزه را نیز با اسپری و آبپاش آبیاری نمایید. بعد از گذشت دو یا سه روز که بذرهای خاکشیر سبز شد نایلون را برداشته و هر روز سبزه خود را آبیاری نمایید.
نکات مهم برای تهیه سبزه عید با گیاه خاکشیر :
مدت زمان سبز کردن خاکشیر پنج یا شش روز است، پس میتوانید آن را در روزهای آخر سال نیز تهیه نمایید.
سعی کنید از خاکشیرهای تازه استفاده نمایید تا سبزه شما یکدست و زیباتر شود و به طور کامل سبز کند.
خاکشیر اگر به مدت پنج یا شش ساعت در آب باشد لعاب میدهد و برای استفاده آماده میشود.
برای خیساندن خاکشیر و نتیجهگیری بهتر به ازای بک پیمانه خاکشیر از پنج پیمانه آب استفاده کنید.
بذر خاکشیر تقریبا مشابه با بذر شاهی است و نحوه سبز نمودن هر دو یکسان است.
کلام آخر
* شربت خاکشی یک نوشیدنی فوقالعاده مفید و سودمند به ویژه برای روزهای گرم تابستان است و طبع آن به گونهایست که تقریباً همه افراد حتی کودکان (از سن 3 سال به بالا) با خوردن آن دچار هیچگونه عارضهای نخواهند شد. در واقع شاید به همین دلیل باشد که به افرادی که همه نوع غذایی به آنها میسازد یا توانایی کنار آمدن با هر شرایطی را دارند، «خاکشی مزاج» میگویند.
* برای کودکان زیر 3 سال، باید شربت خاکشی را صاف کرد و تنها آب آن را به کودک داد.
* یک نکته مهم در مصرف خاکشی، شستن صحیح و دقیق آن است زیرا به همراه دانههای ریز خاکشی، خاک و ناخالصیهای فراوانی وجود دارد. بهترین راه این است که دانههای آن برای مدتی در آب خیس بخورند.
* با مصرف خاکشی ممکن است رنگ مدفوع سیاه شود اما این مسئله امری طبیعی است نشاندهنده دفع مواد سوداوی از بدن میباشد.
* گاهی دانههای گیاهان خانواده خاکشی که مشابه با آن وجود دارد، به اشتباه توسط مردم مورد استفاده قرار میگیرند، لذا باید به رنگ، اندازه و شکل دانهها دقت کافی کرد.
* بهترین زمان مصرف خاکشی چه به صورت منفرد و چه در ترکیب با داروهای دیگر، صبح ناشتا میباشد که بهترین اثر را در تقویت کبد و معده و پاکسازی سموم دارد.
* با توجه به شدت بیماری، مصرف خاکشی از یک تا سه بار در روز توصیه میشود.
* در صورت تمایل میتوان برای شیرین کردن خاکشی از کمی نبات یا عسل استفاده نمود.
با عرض سلام و درود خدمت شما ببخشید خواستم بدونم خاکشیر چ موقع جوانه زنی میکنه و از خاک بیرون میاد و چ موقع وقت برداشتش هست